函数极限的定义
引例
设函数 ,自变量与应变量的部分取值如下:
x | 0.5 | 0.1 | 0.05 | 0.01 | … |
---|---|---|---|---|---|
y | 0.96 | 0.998 | 0.9996 | 0.9998 | … |
可以看出,随着的值越来越趋向于0 ,函数值越来越接近1,不妨将这种趋势记做:
需要注意的是:这是一种x 趋于 0时,函数的一种变化趋势。因此,并不讨论x = 0时的情况。
定义
函数极限的定义
设函数 $y = f(x)$ 在点 $x_0$ 的某个去心邻域内有定义,即存在 $\rho > 0$ ,使
$$
O(x_0, \rho) - \{x_0 \} \subset D_f \quad \text{。}
$$
若存在实数 $A$,对于任意给定的 $\epsilon > 0$,都可以找到 $\delta > 0$ ,使得当 $0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta$ 时,成立
$$
\lvert f(x) - A \rvert < \epsilon \quad \text{,}
$$
则称 $A$ 是函数 $f(x)$ 在点 $x_0$ 处的**极限**,记为
$$
\lim\limits_{x \to x_0} f(x) = A \quad \text{,}
$$
或
$$
f(x) \to A (x \to x_0) \quad \text{。}
$$
如果不存在具有上述性质的实数 $A$ ,则称函数 $f(x)$ 在点 $x_0$ 处的极限不存在。
用 语言描述为:
函数极限的几何意义
如图所示:
轴上取以 为中心, 为半径的一个开区间 ,即点 的 邻域 。在 轴上存在一个以 为中心, 为半径的开区间 ,即点 的 邻域 。
“” 表示 中,除了 之外,所有点的函数值都落在点 的 邻域中。
单侧极限
在函数极限 的定义中,自变量 可以从 点的左
(或右
)侧趋向于该点。引入单侧极限的概念,方便研究函数 在 两侧的性态。
左极限
设 $f(x)$ 在 $(x_0 - \rho , x_0 )$ 有定义 $(\rho > 0)$ 。如果存在实数 $B$ ,对于任意给定的 $\epsilon > 0$ ,使得当 $- \delta < x - x_0 < 0$时成立
$$
\lvert f(x) - B \rvert < \epsilon \text{,}
$$
则称 $B$ 是函数 $f(x)$ 在点 $x_0$ 处的**左极限**,记为
$$
\lim\limits_{x \to x_0^-}f(x) = f(x_0 - ) = B
$$
右极限
设 $f(x)$ 在 $( x_0, x_0 + \rho )$ 有定义 $(\rho > 0)$ 。如果存在实数 $C$ ,对于任意给定的 $\epsilon > 0$ ,使得当 $0 < x - x_0 < \delta$ 时成立
$$
\lvert f(x) - C \rvert < \epsilon \text{,}
$$
则称 $C$ 是函数 $f(x)$ 在点 $x_0$ 处的**右极限**,记为
$$
\lim\limits_{x \to x_0^+}f(x) = f(x_0 + ) = C
$$
显然,函数在一点处极限存在的充要条件是函数在该点的左右极限都存在且相等
**例:当 $x \to 0$ 时,函数 $x[\dfrac{1}{x}]+ e^\frac{1}{x}$ 的极限 $(\qquad)$**
其他几种趋向
函数的自变量除了可以趋向于一点
,还可以趋向于无穷
(具体分为正无穷 和负无穷 )。函数值除了可能趋向于一个具体的值
,还可能趋向于无穷
(具体分为正无穷 和负无穷 )。
, … : | |
, … : | |
, … : | |
, … : | |
… , : … | |
… , : … | |
… , : … | |
… , : … | |
… , : … | |
… , : … |
函数极限的性质
函数极限的唯一性
设 $A$ 与 $B$ 都是函数 $f(x)$ 在点 $x_0$ 处的极限,则 $A = B$ 。
$$
\begin{aligned}
& \text{证明:} \\\\
& \forall \epsilon > 0 \text{ ,} \\\\
& \exists \delta_1 > 0 \text{ , } \forall x (0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta_1) \text{ :} \lvert f(x) - A \rvert < \epsilon \text{ , } \\\\
& \exists \delta_2 > 0 \text{ , } \forall x (0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta_2) \text{ :} \lvert f(x) - B \rvert < \epsilon \text{ , } \\\\
& \text{取 } \delta = \min\{\delta_1, \delta_2\} \text{ , } \forall x (0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta) \text{ : } \\\\
& \lvert A - B \rvert <\lvert f(x) - A \rvert + \lvert f(x) - B \rvert < 2\epsilon \quad\text{。} \\\\
& \text{ 由于 } \epsilon \text{是任意接近于 0 ,因此 } A= B \quad\text{。}
\end{aligned}
$$
局部保序性
若 $\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A$ , $\lim\limits_{x \to x_0}g(x) = B$ ,且 $A > B$ ,则存在 $\delta > 0$ ,当 $0< \lvert x - x_0 \rvert < \delta$ 时,成立
$$
f(x) > g(x) \quad\text{。}
$$
$$
\begin{aligned}
& \text{证明:} \\\\
& \text{取} \epsilon = \dfrac{A - B}{2} > 0 \quad\text{。} \\\\
& \text{由} \lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A \text{,} \exists \delta_1 \text{,} \forall x ( 0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta_1 ) : \\\\
& \lvert f(x) - A \rvert < \dfrac{A - B }{2} \text{ 即 } f(x) > \dfrac{A + B}{2} \qquad\qquad (1) \\\\
&\text{又} \lim\limits_{x \to x_0} g(x) = B \text{,} \exists \delta_2 \text{,} \forall x ( 0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta_2 ) : \\\\
& \lvert g(x) - B \rvert < \dfrac{A - B }{2} \text{ 即 } g(x) < \dfrac{A + B}{2} \qquad\qquad (2) \\\\
& \text{取} \delta = \min \{\delta_1, \delta_2 \} \text{,当} 0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta \text{时,} (1)\text{、}(2) \text{皆成立,即:} \\\\
\end{aligned}
$$
推论
若 $\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A \neq 0$ ,则存在 $\delta > 0$ ,当 $0 < \lvert x - x_0 \rvert < \delta$ 时,成立
$$
\lvert f(x) \rvert > \dfrac{\lvert A \rvert}{2} \quad\text{。}
$$
推论
若 $\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A$ , $\lim\limits_{x \to x_0}g(x) = B$ ,且存在 $r > 0$ ,使得当 $0 < \lvert x - x_0 \rvert < r$ 时,成立 $g(x) \leqslant f(x)$ ,则
$$
B \leqslant A \quad\text{。}
$$
局部有界性
若 $\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A$ ,则存在 $\delta < 0$ ,使得 $f(x)$ 在 $O( x_0, \delta) - \{x_0\}$ 中有界。
夹逼定理
若存在 $r > 0$ ,使得当 $0 < \lvert x -x_0 \rvert < r$ 时,成立
$$
g(x) \leqslant f(x) \leqslant h(x) \quad \text{,}
$$
且 $\lim\limits_{x \to x_0} g(x) = \lim\limits_{x \to x_0} h(x) = A$ ,则 $\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A$ 。
$$
\begin{aligned}
& \Large\text{证明:} \\\\
& \forall \epsilon \gt 0, \text{ 由 } \lim\limits_{x \to x_0}{h(x)} = A, \text{ 可知 } \exists \delta_1 \gt 0, \\\\
& \forall x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta_1): \lvert h(x) - A \rvert \lt \epsilon , \text{ 从而,} h(x) \lt A + \epsilon; \\\\
& \text{由 } \lim\limits_{x \to x_0}{g(x)} = A, \text{ 可知 } \exists \delta_2 \gt 0, \\\\
& \forall x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta_2): \lvert g(x) - A \rvert \lt \epsilon , \text{ 从而,} A - \epsilon \lt g(x); \\\\
& \text{取 } \delta = min\{\delta_1, \delta_2, r\} , \forall x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta) : A - \epsilon \lt g(x) \leqslant f(x) \leqslant h(x) \lt A + \epsilon , \\\\
& \text{即 } \lim\limits_{x \to x_0}{f(x)} = A
\end{aligned}
$$
Heine 定理
$\lim\limits_{x \to x_0}f(x) = A$ 的充分必要条件是:对于任意满足条件 $\lim\limits_{n \to \infty}x_n = x_0$ ,且 $x_n \neq x_0 (n = 1, 2, 3, ...)$ 的数列 $\{x_n\}$ ,相应的函数值数列 $\{ f(x) \}$成立
$$
\lim\limits_{n \to \infty}f(x_n) = A
$$
$$
\begin{aligned}
& \text{证明:} \\\\
& \text{ 必要性:} \\\\
& \text{由 } \lim\limits_{x \to x_0} f(x) = A \text{ ,可知, } \forall \epsilon \gt 0, \exists \delta \gt 0 , \forall x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta): \\\\
& \quad\quad\quad\quad \lvert f(x) - A \rvert \lt \epsilon \quad \text{ 。} \\\\
& \text{因为 } \lim\limits_{n \to \infty} x_n = x_0 \text{ ,且 } x_n \neq x_0 (n = 1, 2, 3, ...) \text{ ,对于上述 } \delta \gt 0 , \exists N , \forall n \gt N : \\\\
& \quad\quad\quad\quad 0 \lt \lvert x_n - x_0 \rvert \lt \delta \quad \text{ 。} \\\\
& \text{于是当 } n \gt N \text{ 时,成立} \\\\
& \quad\quad\quad\quad \lvert f(x_n) - A \rvert \lt \epsilon \quad \text{ ,} \\\\
& \text{即 } \lim\limits_{n \to \infty} f(x_n) = A \quad\text{ 。} \\\\
& \text{ 充分性:} \\\\
& \text{由于 } \lim\limits_{x \to x_0} f(x) = A \text{ ,即: } \forall \epsilon \gt 0 , \exists \delta \gt 0 , \forall x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta) : \lvert f(x) - A \rvert \lt \epsilon \\\\
& \text{其否定命题 } \lim\limits_{x \to x_0} f(x) \neq A \text{ ,即: } \exists \epsilon_0 \gt 0, \forall \delta \gt 0, \exists x (0 \lt \lvert x - x_0 \rvert \lt \delta) : \lvert f(x) - A \rvert \geqslant \epsilon_0
\end{aligned}
$$
例:设 $a_1 \gt 0$ , $\{a_n\}$ 满足 $a_{n+1} = \ln (1+a_n), n=1,2,\cdots.$
(1)证明 存在,并求其值;
(2)求
:归结原则:
:
常见函数的泰勒展开式